22 tháng 12, 2012

Ước mơ (To Dream) - Đào Hanh (1964)

Ước mơ!... Điều ấy đúng rồi,
To dream!... It's right to do so,
Ai không mơ ước cuộc đời đẹp tươi!
Who doesn't dream of a life fine and gay!
Ước mơ... biển cả vui chơi,
To dream... out at sea enjoying oneself
Ngồi trên bãi át bên người... người thương.
Sitting on dunes up close to someone... a lover.
Ước mơ cuộc sống khác thường
To dream of a life out of the ordinary
Căn nhà thoải mái, tiền lương hưởng nhiều.
A relaxing apartment, high wages
Ước mơ địa vi cao siêu,
To dream of a high position,
Ô-tô trước cửa sớm, chiều đón đưa.
A car at your door in the morning, afternoons it's there to take you
Nhưng xin: chớ "ước" thành "mơ",
But please: don't let "desires" become "dreams,"
Ấp ôm mộng đẹp mà chờ... hỡi! ôi...
Nurturing pretty daydreams but hold on... ah! oh...
Ước hay nhưng sống lại tồi,
Your desires are nice, but life turns out badly
Học tập... lao động chây lười phất phơ
With your studies... your work, you're slothful, idle
"Cá nhân chủ nghĩa" hàng bồ,
"Individualism" by the truckload
Anh ơi! Ước thế hóa rồ mất thôi!
Oh brother! Desires like this will make you mad!

nguồn: Thời mới 25 tháng 10 1964


Một thanh niên Hà Nội năm 1964 được ước mơ cái gì?  Ước một chiếc ô-tô tất nhiên là "rồ mất" thật.  Ước "địa vi cao siêu" có lẽ không vô lý nếu gia đình mình có lý lịch đẹp.  Nhưng chắc đối tượng của bài thơ này thuộc thành phần "con người cũ" vậy chắc sẽ không được hưởng cái gì cả nếu không tự cải tạo mình để phù hợp với xã hội mới.

Chính "cá nhân chủ nghĩa" là địch.  Dân Hà Nội không còn được ước mơ riêng nữa mà phải có ước mơ chung của lãnh đạo trên áp đặt.  Nói áp đặt hơi nặng, nhưng mục đích của bài thơ là áp đạt một các suy nghĩ khác trong suy nghĩ của người đọc.  Các ước mơ thuộc đời sống nội tâm.  Theo thế giới quan tiểu tư sản đời sống nội tâm được coi là thiêng liêng và riêng tư.  Nhưng ở Việt Nam quan niệm này nguy hiểm và cũng phải được quản lý.

Không có nhận xét nào: